Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

MODUS VIVENDI


Αν μη τι άλλο, τα τεχνοκρατικά χρονοδιαγράμματα που καταπνίγουν το συγκινησιακό βίωμα, μεταθέτοντας συνεχώς την υπαρξιακή πλήρωση σε ένα χιμαιρικό μέλλον, ερείδονται σε εκείνες τις αφετηριακές επιστημολογικές συλλήψεις που, αντί της αυτοσχέδιας ιχνηλασίας των δεδομένων, προσδίδουν την προτεραιότητα στον χρησιμοθηρικό έλεγχο. Εξέχων χαρακτηριστικό της κυριαρχικής αυτής τάσης είναι η συνήθεια επιβολής ενός ερμηνευτικού πλαισίου επί των υπό διερεύνηση γεγονότων, που πάση θυσία θα πρέπει να επαληθεύσουν τη συγκεκριμένη του προβαλλόμενη γεωμετρία. Όσα στοιχεία δεν ταιριάζουν σε αυτό το ερμηνευτικό σχήμα καταστέλλονται από την αδιόρατη ιδεολογία λογοκρισίας που το εδραιώνει ως αντικειμενικό και αδιαφιλονίκητο ώστε να μένει απρόσβλητο από κάθε διάθεση αντιγνωμίας. Έτσι είναι που θεμελιώνονται τα βαθιά δεοντολογικά δόγματα από τα οποία ορθώνονται οι στυλοβάτες της ίδιας της ζώσας (εκπτωχευμένης, σε αυτήν την περίπτωση) πραγματικότητας.
Βέβαια, τον προηγούμενο αιώνα, καθώς η αποδόμηση κέρδιζε αξονική σημασία για την αναστοχαστική εξέλιξη του γνωσιολογικού υποκειμένου, η αέναη κριτική αναποφασιστικότητα απέκτησε το κύρος της πρωτοπορίας- τα μετανεωτερικά πορίσματα, καθώς έστρεψαν την προσοχή στο έθος της διηνεκούς αμφισβήτησης, στο κάθε διαρθρωτικό σημείο των πραγματολογικών εκτιμήσεων άρχισαν να καταυγάζουν τη συναρπαστική ευκαιρία μιας καθολικής γνωσιολογικής μεταμέλειας. Εν συνόλω, με την πάροδο του χρόνου ο επιστημολογικός σχεδιασμός της πραγματικότητας (δηλαδή, οι ερμηνευτικές αυταπάτες που την διαμόρφωσαν) κι ακολούθως, ο ερειδόμενος επί αυτού του σχεδιασμού τεχνοκρατικός πολιτισμός, διυλίζεται από αμέτρητα σημεία κριτικού αναστοχασμού και ιταμής αμφιβολίας, συνδαυλίζοντας στη μεγάλη εικόνα των πραγμάτων το ρευστό τοπίο της μετανεωτερικής γνωσιολογίας και των ψυχοκοινωνικών της επιπτώσεων, όπου όλα είναι πιθανά και τίποτα απίθανο. 
  Το πιο διακριτό στοιχείο σε αυτόν τον ωκεάνιο ανασασμό είναι ένα: η ιλιγγιώδης κορύφωση της καινοφάνειας. Αν η επιστημολογική αποκρυστάλλωση δογματικών βεβαιοτήτων τεκμαίρεται με τη διευθέτηση της συλλογιστικής σε προβλέψιμες ατραπούς ενός πεπερασμένου σχεδίου κι αν, παρομοίως, οι πολιτισμικές νόρμες παγιώνονται σε ένα αποκλειστικό σχέδιο νομιμοποιήσεων, τότε η οποιαδήποτε αντιστροφή τροπής προς την κατάλυση εντός του ενδεχομενικού, θα πρέπει αναντιρρήτως να προσδιορίζει την αιφνιδιαστική εισβολή του καινοφανούς. Τι μπορεί να εννοούμε σήμερα υπό αυτά τα δεδομένα ως καινοφανές; Οτιδήποτε αντιβαίνει των ιδιοτελών προθέσεων της τεχνοκρατικής ημερήσιας διάταξης, οποιοδήποτε παραλογιστικό φαινόμενο διαψεύδει τα εξαντικειμενικευτικά πρότυπα διαχείρισης της γνώσης (τα παναιώνια δόγματα), αποτελεί το στοιχείο εκείνο που θα αποκαλούσαμε καινοφανές. Το απρόβλεπτο συμβάν που διαφεύγει ή που προσβάλλει το προσχέδιο της οιασδήποτε προθετικότητας είναι το καινοφανές. Για του λόγου το αληθές, απέναντι στη «θεοδικία» των προκατειλημμένων πραγματολογικών εκτιμήσεων που εμμένουν δογματικά σε υποβαθμιστικές μερικεύσεις της πολύεδρης πληροφορίας, το καινοφανές, ακόμη ευθύτερα, θα πρέπει, τρόπον τινά, να εκτιμηθεί ως η εωσφορική χειραφέτηση της κατά τα φαινόμενα "σχιζοφρενικής" πρισματικής γνωσιολογίας και άρα, όλως παραδόξως, η συνακόλουθη έλευση του ίδιου του ανεξιχνίαστου πραγματικού- η καταπατημένη αιφνίδια ρευστότητα των φαινομένων, που όμως έχει υποβιβαστεί στην αισχύνη ενός υπονόμου.
Λοιπόν, εξαιτίας της σταδιακής ταπείνωσης του ορθολογιστικού πνεύματος που αρέσκεται έτσι ασυμβίβαστα να ελέγχει παρά να συμβιβάζεται με τη δυναμική, σχεσιακή φύση των φαινομένων, η εν λόγω ρευστότητα επί του παρόντος φαίνεται να εξαπολύεται ξεπλένοντας κάθε στατικό, αποφατικό σχήμα γνωσιολογικής μερίκευσης και της υπόρρητης λογοκρισίας με την οποία συνήθως αυτή εδραιώνεται. Κι αν ο καταφατικός αυτός καταρράκτης της μετανεωτερικής αποδόμησης ταυτίζεται με την έλευση του ριζοσπαστικού καινοφανούς τότε σίγουρα στο εξής, και για όσο η γνωσιολογική πρόοδος θα ορίζεται από την εξάρθρωση παντός επιστητού, θα είμαστε μάρτυρες μιας αιφνιδιαστικής έκπληξης που όλο και θα θεριεύει: πίσω από τα χαλάσματα ερμηνευτικών μεγαλείων, θα αναφαίνεται το απειροστό μυστήριο μιας κατά φύσιν ασύλληπτης πραγματικότητας∙ και τα χείλη όλων θα πρέπει να αγγίζονται από το δογματικό δάχτυλο της σιωπής…
Ποιος είναι λοιπόν αυτός που κερδίζει τα επιστημολογικά και βιωματικά πρωτεία σε ένα τέτοιο ονειρικό τοπίο; Εκείνος ο αχθοφόρος του διαχρονικού ρομαντικού αιτήματος που μέχρι σήμερα επί ματαίω πασχίζει να πείσει περί της αρμόζουσας αντι-νοησιαρχικής προτεραιότητας του βιώματος έναντι της θεωρίας και περί του βιογραφικού περιεχομένου της αλήθειας έναντι της ιδεολογικής της καταδυνάστευσης, εκείνος είναι ο επόμενος οδηγός μας.
Ειδικότερα, όσον αφορά τον κύκλο της ψυχανάλυσης, στον οποίο εξάλλου διακυβεύεται το οντολογικό κύρος αυτού του αχθοφόρου, εφόσον, όπως είναι ευρέως παραδεκτό, παρατηρείται μια περιρρέουσα ρευστότητα και άρση της γενίκευσης των αναλυτικών πορισμάτων του εν λόγω κλάδου, καθιστώντας αδύνατη μια ύστατη προσέγγιση, είναι υποχρέωση του ορθώς σκεπτόμενου αναλυτή να αναγνωρίσει την πιθανότητα ορθοδοξίας ενός εκ φύσεως ανατρεπτικού πραγματικού. Αν η ιδιότητα ενός ψυχαναλυτή όντως αποκρυσταλλώνεται κατά τη διάρκεια της ασκούμενης ψυχανάλυσης κι αν όντως αυτός τίθεται επί ίσοις όροις απέναντι στον ιδιάζων σημασιολογικό πλούτο ενός «ψυχωτικού» υποκειμένου παρά σε ένα ταριχευμένο από χιμαιρικές αυταπάτες αντικείμενο, τότε κατά τη διαδικασία της ανάλυσης η πιθανότητα είναι ανοιχτή για την ανάδυση ενός έγκριτου καινοφανούς οντολογικού κώδικα από τη μεριά του αναλυόμενου, που εκ συνεπαγωγής θα εκθέσει τα θεωρητικά σχήματα του αναλυτή, σε σύγκριση με την αναδεικνυόμενη αγνοημένη πολυδιάστατη πραγματικότητα, ως τουλάχιστον ανεπαρκή ή μονοδιάστατα.
Διότι σήμερα περιστρεφόμαστε στερεομετρικά στις διαστάσεις μιας επιστημολογικής συνείδησης που επικροτεί τις ριζικές μεταπτώσεις, τα φράκταλ, τα κβάντα, τη χωροχρονική σχετικότητα, τη μαγική επίδραση της παρατήρησης στα παρατηρούμενα φαινόμενα, τα μορφογενετικά πεδία, την α-τοπική αλληλενέργεια, και τις θεοδρομούσες ταχύτητες σωματιδίων που υπερβαίνουν αυτήν του φωτός… Ποιος μπορεί να είναι ο πρεσβευτής της Αλήθειας σε αυτό το απερίγραπτο βασίλειο του Οζ; Πάντως, αν μια φορά δεν είναι ο αχαλίνωτος παραλογισμός ενός προφήτη, άλλες δέκα φορές δεν μπορεί να είναι η οικεία σε όλους μας λογοκρισία που ασκεί στις λυκόφωτες εκφάνσεις η ψυχιατρική νοσολογία.
Καιρός λοιπόν για μια ψυχανάλυση που θα υποκύψει στο αναδυόμενο έργο της νέας ψυχοσύνθεσης, από την οποία και θα προκύψει το μυστηριώδες βίωμα της νέας χιλιετίας. Η ατραπός που θα μας οδηγήσει μακριά από τους τεχνοκρατικούς μας εφιάλτες σχεδιάζεται αυθόρμητα από εκείνες τις εμπνευσμένες εκτροπές της απόκοσμης ιχνηλασίας, που σα μα αρχέτυπη παρασπονδία αποζητά την ενόραση που αναδεικνύει σε όλο της το κλέος και το θάμβος την ίδια την πραγματικότητα: το όνειρο το πιο παράξενο και το πιο ερμητικό…